Arcangelo Corelli (1653-1713)

Enkele weken na het overlijden van zijn vader, naar wie hij werd genoemd, werd de violist en componist Arcangelo Corelli op 17 februari 1653 geboren in het kleine stadje Romagna. Hij stamde af van een zeer welgestelde familie die al sinds het begin van de 16de eeuw een belangrijke landeigenaar was is zijn geboortestreek, maar niet tot de aristocratie behoorde.

Veel over de jeugd en muzikale vorming van Corelli is er niet geweten. Hij zou, volgens één bron, zijn eerste muzieklessen gekregen hebben van een pastoor in een naburige stad. Rond zijn 13de, in 1666 -maar het kan ook enkele jaren later geweest zijn-, zou hij naar Bologna getrokken zijn, waar hij vioollessen volgde, vermoedelijk onder meer bij Giovanni Battista Bassani, maar heel zeker is dat niet. Het feit dat de viool zijn voornaamste en wellicht enige instrument was, en het vermoeden dat de bijnamen Il Bolognese en Arcangelo Bolognese die verwezen naar een steeds populairder wordende violist, op hem zou kunnen slaan, lijken zijn banden met de vioolschool in Bologna te bevestigen.

Een succesrijke muzikale loopbaan

Rond 1675 duikt Corelli op in Rome als violist op verschillende concerten. Het volgende jaar speelde hij al tweede viool in de San Luigi dei Francesi kerk. Zijn faam groeide heel snel in Rome, wat hem de aandacht opleverde van enkele machtige families en kerkvorsten, waaronder de kardinalen Pamphilj en Ottoboni, beiden sterk gelinkt aan de grote pauselijke families van die tijd.

In 1687 leidde Corelli de festiviteiten ter ere van koningin Christina van Zweden. Van 1689 tot 1690 verbleef hij in Modena, waar de hertog hem rijkelijk beloonde voor zijn diensten. Hij werd in 1706 toegelaten als lid van de Pontificia Accademia degli Arcadi , een inmiddels prestigieuze literaire academie die in 1690 werd opgericht.

Ook bij zijn terugkeer naar Rome in 1708 werd Corelli graag ontvangen in de hoogste aristocratische kringen en verbleef hij enige tijd in het palazzo van kardinaal Ottoboni. Op uitnodiging van de koning van Napels trok hij datzelfde jaar nog naar Napels, en ook daar oogstte hij alleen maar succes.

In 1708 ontmoette hij de toen vroege twintiger Georg Friedrich Händel, die op dat ogenblik doorheen Italië trok en in Rome verbleef. Hoewel Corelli formeel nooit een leraar was van Händel, heeft hij wel een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van Händel’s eigen muzikale stijl. Na een ruzie, echter, spraken beide mannen elkaar nooit meer, maar over elkaar bleven ze nog wel steeds met het grootste respect spreken.

Tot op het einde van zijn leven bleef Corelli een zeer gewaardeerd muzikant in Rome en tot ver daarbuiten. Gedurende jaren zat hij de zeer geliefde wekelijkse concerten in het palazzo van de Ottoboni’s voor. Een maand voor zijn 60ste, op 8 januari 1713, overleed hij en werd hij begraven in het beroemde Pantheon van Rome.

Arcangelo Corelli
Arcangelo Corelli in 1697

Invloed en nalatenschap

Hoewel Corelli voornamelijk als violist zeer actief was, is hij ook als componist zeker niet te onderschatten en drukte hij zijn stempel op de late barokmuziek.

Niet alleen Händel, maar ook Bach en Vivaldi lieten zich in meerdere of mindere mate inspireren door de werken van Corelli. Dit is onder meer duidelijk in de concerti grossi, een genre dat vooral onder Corelli populair werd, en dat ook door Händel werd opgepikt.

Zijn focus op de viool in zijn eigen composities werd door andere componisten gevolgd, en maakte van dit instrument één van de hoofdrolspelers in de verdere ontwikkeling van de Westerse klassieke muziek.

Ook op de verdere evolutie van de sonata en het concerto had Corelli een zeer sterke impact en hij kan dan ook terecht beschouwd worden als één van de spilfiguren in de late barokmuziek.

(Bron: Wikipedia)