Menu
Acis and Galatea van Georg Friedrich Händel wordt vaak omschreven als een masque, een muzikaal werk dat gekoppeld werd aan dans en soms ook toneel als opluistering van feesten van de aristocratie. Andere omschrijvingen zijn oratorio, serenade en pastorale opera. Als we bij Händel zelf te rade gaan, echter, leren we uit een brief die hij schreef toen hij het werk componeerde, dat hij het stuk als een “kleine opera” beschouwde. Dit maakt van Acis and Galatea de enige Engelstalige opera van de hand van de componist.
Händel componeerde de eerste versie van Acis and Galatea tijdens zijn verblijf in Cannons, in Middlesex in 1717-1719. Meteen was dit ook één van zijn eerste werken. Hiervoor gebruikte hij een libretto van John Gay dat gebaseerd was op een werk van de Romeinse schrijver Ovidius, waarin verschillende personages uit de oude Griekse mythologie worden samengebracht.
De oorspronkelijke versie van Acis and Galatea was slechts één akte lang en werd in de zomer van 1718 uitgevoerd met de tuinen van het Cannons landgoed. Op één aria na, waarvoor Händel de muziek hergebruikte van een cantate die hij eerder had gecomponeerd, bestond deze versie uit volledig nieuw werk.
Het is niet duidelijk of Acis and Galatea bij de première werd geacteerd, dan wel alleen werd gezongen. Het feit dat Händel het werk als een opera omschreef, kan erop wijzen dat het alvast in zijn bedoeling lag dat het werk ook werd uitgebeeld.
Acis and Galatea: HWV 49
Genre: Opera
Componist: Georg Friedrich Händel
Compositiejaar: 1718
Première: Cannons, zomer 1718
In 1732 creëerde Händel een tweede versie, als reactie op het feit dat de opera het jaar ervoor werd uitgevoerd zonder dat hij er zelf bij betrokken was. In deze bewerking bestaat het stuk uit 3 aktes waarvoor hij de oorspronkelijk muziek gebruikte, aangevuld met delen uit zijn ouder repertoire, waaronder Aci, Galatea e Polifemo, een dramatische cantate die hij in 1708 had geschreven. Hoewel ook deze versie een succes was, overtroefde ze de “clandestiene” uitvoering van het jaar ervoor niet. Dit kwam voornamelijk doordat Händel niet alleen de muziek maar ook de teksten van zijn oudere, Italiaanse werk hergebruikte!
Een derde versie schreef Händel in 1739. Deze bestond uit twee aktes en was opnieuw volledig in het Engels.
Ook na de dood van de componist bleef Acis and Galatea een erg geliefd stuk, zodanig zelfs dat niemand minder dan Mozart in 1788 voor een nieuwe bewerking zorgde!.
Voor hedendaagse uitvoeringen en opnames wordt doorgaans gekozen voor Händels “ultieme” versie, deze van 1739, zij het dat soms ook delen uit andere versies meegepikt worden.
Dat Acis and Galatea zijn charme tot op de dag van vandaag heeft weten te houden, is wellicht onder meer te danken aan de soms sensuele, soms tragische sfeer die de componist heeft weten te scheppen. De kijker/luisteraar kan moeilijk anders dan zich laten mee te slepen in het verhaal.
Dat de première van Acis and Galatea plaats vond in de tuin van het landgoed Cannons was geen toeval. Het verhaal speelt zich immers af in de landelijke omgeving waarin Acis, een herder leeft. Daar ontmoet hij Galatea, een bekoorlijke en half-goddelijke nimf. Tijdens de eerste akte (van de versie van 1739) weerklinkt vooral de liefde tussen de twee hoofdrolspelers, zowel in de tekst als in de muziek zelf. Het lijkt wel alsof de ganse natuur met het verliefde koppel meezingt. De eerste akte eindigt dan ook op de vreugdevolle klanken van het duet Happy We wanneer Acis en Galatea elkaar (eindelijk) de liefde verklaren.
Het liefdesgeluk tussen de twee hoofdrolspelers is echter maar van korte duur. De tweede akte zet in met het onheilspellende Wretched Lovers, waarin in het koor de minaars waarschuwt voor het monster Polyfemus, een cycloop die Galatea voor zich hoopt te winnen.
Wanneer Galatea de avances van Polyfemus echter duidelijk afwijst, glijdt het monster af in jaloezie en haat.
Getuige van de liefde tussen de nimf en haar herder tijdens The Flocks Shall Leave The Mountain, neemt de woede van Polyfemus toe, en met een rotsblok dat hij naar Acis gooit, vermoordt hij zijn liefdesrivaal.
En terwijl het koor de treurende Galatea tracht te troosten, wendt zij haar goddelijke krachten aan om haar geliefde het eeuwige leven te geven in de vorm van een fontein.
(Bron: Wikipedia)