Menu
Bijzonder weinig is gekend over het vroege leven van de renaissance componist Heinrich Isaac. Zelfs omtrent zijn eigenlijke naam bestaat heel wat onzekerheid! Zo wordt aangenomen dat hij circa 1450 geboren zou zijn, mogelijk in het hertogdom Brabant. Door het ontbreken van enige doopakte, zijn de namen van zijn ouders niet gekend, maar aangezien Heinrich zijn testament ondertekende met Ugonis de Flandria (‘zoon van Hugo van Vlaanderen’), is het mogelijk dat zijn vader Hugo heette.
Evenmin is er iets bekend over Heinrich Isaac’s muzikale opleiding. Dat hij opgroeide in een streek die tijdens de 15de eeuw een centrum was voor muziek, doet veronderstellen dat hij van in zijn jonge jaren al een degelijke muzikale vorming kreeg.
Uit verschillende bronnen blijkt dat Isaac al van in de jaren 1470 actief was als componist. De oudst bekende vermelding van zijn naam dateert echter pas van 15 september 1484, toen hij in dienst was als zanger aan het hof van de Habsburgse hertog Sigismund van Oostenrijk in Innsbruck.
Het daaropvolgende jaar ontmoeten we Isaac al in Firenze, waar documenten aangeven dat hij in juli 1485 als zanger in de kerk Santa Maria del Fiore werkte. Wellicht was het op aangeven van Lorenzo di Medici, met wie Isaac een nauwe band had ontwikkeld, dat hij omstreeks de jaarwisseling 1484/85 naar Firenze was verhuisd.
Tussen 1484 en eind 1496 componeerde hij er verschillende werken, waaronder vermoedelijk de mis J’ay pris amours en het carnavalslied Hora è di Maggio. In 1487 componeerde hij A la battaglia ter herdenking van de strijd tussen Genua en Firenze.
Zijn band met Lorenzo verdiepte zich verder door de compositie van muziek voor het toneelstuk San Giovanni e San Paolo in 1488/89). Na het overlijden van Lorenzo de’ Medici in 1492, componeerde Isaac twee motetten als eerbetoon aan zijn voormalige beschermheer.
Lorenzo’s opvolger Piero de’ Medici erfde de ook muzikanten van zijn voorganger en nam Isaac mee naar Rome voor een optreden tijdens de kroning van paus Alexander VI in september 1492. Isaac wordt in e documenten genoemd als een van de zangers die kleding kregen voor de reis, wat suggereert dat hij hoogstwaarschijnlijk voor de paus optrad.
Omstreeks 1495 moet Heinrich Isaac in het huwelijksbootje gestapt zijn met Bartolomea Bello. Het daarop volgende jaar was het koppel een tijdje in Pisa en Venetië, waarna ze naar Innsbruck verhuisden. Daar trad Isaac in dienst van de Habsburgse keizer Maximiliaan I als hof componist. Isaac zou tot aan zijn dood voor Maximiliaan blijven werken, wat hem echter niet tegen hield om regelmatig doorheen de rest van Europa te reizen.
In 1502 keerde Isaac terug naar Italië en bezocht Florence, waar hij betalingen deed aan Santa Maria Nuova voor gezondheidszorg en voedsel. Ontdekte documenten tonen dat Isaac jaarlijks de broederschap van Santa Barbara betaalde voor wederzijdse hulp. Op 15 augustus 1502 stelde Isaac zijn eerste testament op, waarin hij zorg droeg voor zijn vrouw en bezittingen bij zijn overlijden, wat wijst op zorgen over zijn gezondheid. Vervolgens reisde hij naar Ferrara, waar hij, in concurrentie met Josquin des Prez, de gunst van het hof van de familie Este zocht.
Tussen 1505 en 1512 was Isaac actief in Augsburg, Firenze en het Duitse Konstanz, waar hij zijn grootste werk, de Choralis Constantinus, componeerde. Deze imposante verzameling liturgische stukken werd in opdracht van de kathedraal van Konstanz geschreven en in 1509 voltooid.
Na de voltooiing van de Choralis keerden Isaac en Bartolomea definitief terug naar Firenze. Eind 1512 herzag Isaac herzag zijn testament, waarin hij vroeg om jaarlijks een mis op te dragen in de Santissima Annunziata. Op aanbeveling van paus Leo X en Giuliano de’ Medici kreeg Isaac in mei 1514 een erepositie als hoofd van de Kapel voor Polyfone Muziek in Santa Maria del Fiore. Hij overleed in Firenze op 26 maart 1517.
Isaac wordt beschouwd als één van de meest productieve componisten van zijn tijd. Zijn muzikale oeuvre omvatte minstens 36 missen, tal van motetten en liederen in het Frans, Duits en Italiaans, evenals instrumentale composities.
Isaacs muzikale invloed was het sterkst na in Duitsland. Hij speelde een essentiële rol bij de introductie en acceptatie van de Franco-Vlaamse polyfone stijl in Duitsland, wat de weg opende voor de verdere ontwikkeling van contrapuntische muziek.
(Bron: Wikipedia)