Don Giovanni in Praag

Estates Theater, Praag

27 mei 2022

Don Giovanni in Praag. In het theater waar Mozart zelf op 29 oktober 1787 de allereerste uitvoering van zijn meesterwerk dirigeerde. Niet dat het om een kopie van de oorspronkelijke uitvoering gaat, of dat de zaal er nog steeds hetzelfde uit ziet zoals in 1787, maar het heeft toch wel wat.

Het Estates Theater
In het Estates Theater vond de allereerste uitvoering van Don Giovanni plaats

Zo is er natuurlijk het feit dat dit operahuis door de eeuwen heen heel wat ervaring heeft opgebouwd in de uitvoering van het werk. Het gaat weliswaar over andere muzikanten, een andere regie, opstelling en andere tijden, maar de ervaring wordt wel doorgegeven naar de volgende uitvoerders en daarbij moet het Estates Theater haar internationale reputatie natuurlijk hoog houden. Het verbaast dan ook niet dat dit in alle mogelijke opzichten, een topuitvoering was.

De boeking verliep, ondanks het feit dat ik omwille van een deadline bij mijn klant besliste om mijn oorspronkelijke boeking van eind juni te verplaatsen naar eind mei, zeer vlot en daarbij werd ik vriendelijk bijgestaan door een zeer behulpzame dame.

Het was een voorbode van de vlotte ontvangst ter plekke. De ticket controle verliep snel en efficiënt en de bewaker wees ons welke trap we naar het balkon dienden te nemen. Eens boven kwamen we in een hal met centraal een bar waar allerlei drankjes, van water tot champagne, geserveerd werden.

Wij gingen meteen naar onze loge, die ietwat kleiner uitviel dan we verwacht hadden. Gelukkig was er plaats genoeg voor ons twee en voor de dame uit Singapore die langs ons zat. Terwijl we plaats namen, kwam een medewerkster van het theater langs, en terwijl ze controleerde of we in de juiste loge zaten -wat natuurlijk het geval was-, bood ze ons ook een gratis (!) programmaboekje aan. 

Ze raadde ons trouwens ook aan om ons, als we dat wensten, nog voor de start van de opera van de nodige drankjes te voorzien omdat er zich tijdens de voorziene pauze doorgaans een lange rij vormt aan de bar. 

En dan kon de voorstelling beginnen!

Stipt om 19 uur klonk de aankondiging dat het niet toegestaan was te filmen of te fotograferen tijdens de voorstelling zodat iedereen ongestoord van de opera kon genieten. De schermen waarop de “ondertiteling” zowel in het Tsjechisch als in het Engels getoond werden, kwamen discreet in beeld. Op die manier was het gemakkelijker om de dialogen te volgen, een handig hulpmiddel, zelfs voor diegenen die het verhaal al kennen.

De ouverture, die Mozart pas de dag voor de allereerste uitvoering neerpende, gaf de sfeer van het verhaal van meet af aan perfect weer: een mix van drama en spanning waarbij ook humor niet mag ontbreken.

En die humor, die was er zeker. Niet alleen zorgde Leporello voor de nodige grappige momenten, ook de scène waarin Don Giovanni Zerlina verleidt, en plots haar slip onder haar rok vandaan haalt, was een ludieker moment in de opera. Zonder enige twijfel zou Mozart zelf hartelijk gelachen hebben wanneer Zerlina stond te springen om haar slip van de kandelaar te vissen waar Don Giovanni hem gegooid had.

De scène op het kerkhof, waar Don Giovanni Leporello opdraagt om het beeld van Il Commendatore uit te nodigen had dan weer iets onheilspellends, vooral omdat een kopie van het beeld gebruikt werd dat ook buiten aan het theater staat (zie eerste foto in de foto-impressies hieronder). Dat beeld had alvast de dag voordien al mijn aandacht getrokken. 

Don Giovanni in Praag
Na de afloop namen zangers en orkest een welverdiend applaus in ontvangst.

Alleen de scène waarin Don Giovanni zijn welverdiende lot krijgt, had ik wat anders verwacht. Spectaculairder. Maar ze was vrij eenvoudig gebracht en dat had ook wel iets. Als toeschouwer blijf je met de vraag of de anti-held van het verhaal uiteindelijk aan zijn verwondingen is bezweken, dan wel door Il Commendatore mee naar de hel werd genomen. Deze scène was eigenlijk ook wat in lijn met de decors, die ook vrij eenvoudig werden gehouden. Gordijnen. Wat panelen die door de figuranten, en soms ook door de hoofdrolspelers, op de set werden gebracht of werden weggehaald. De te meer aandacht hadden we natuurlijk voor de muziek en de uitbeelding door de zanger-acteurs.

Al bij al was dit een schitterende uitvoering, van voor het begin tot het einde … nee, zelfs tot de dag van vandaag, 3 weken later, wanneer ik dit artikel neerpen en nog steeds nageniet van deze onvergetelijke ervaring.

Nog enkele foto-impressies