Ben je niet te oud ...

Een vraag die al wel eens gesteld wordt wanneer je op “latere leeftijd” een instrument begint te leren is “Ben je niet te oud om nu nog een instrument te beginnen leren?” Ik kreeg de vraag alvast toen ik, kort voor mijn 49ste verjaardag, eindelijk, na vele jaren van uitstellen -“procastrinatie” heet dat tegenwoordig- besloot om cello te leren spelen.

Een grote stap was het voor mij alleszins. Mijn laatste muzieklessen dateerden immers van het lager onderwijs, en ik had een zodanig gloeiende hekel aan die lessen, dat er wel ergens één kerncentrale was die door die hekel kon vervangen worden. Dat kwam omdat die muzieklessen heel sterk de nadruk legden op zang en wie ooit al eens het ongeluk gehad heeft van mij te horen zingen, begrijpt waar die hekel aan de muzieklessen vandaan kwam. 

Toch was er de “goesting” om zelf ook een instrument te leren spelen en daarbij ging mijn voorkeur vrij sterk in de richting van een strijkinstrument. Ongeveer halverwege de 20 haalde ik een viool die al een jaar of 10 in haar kistje stak met ontspannen snaren en gespannen strijkstok, van onder het stof.

Ben je niet te oud

Wie wat ervaring heeft met strijkinstrumenten rukt zich nu wellicht enkele haren uit het hoofd. Dat is wat de strijkstok, nadat hij veel te lang gespannen had gestaan, trouwens ook had gedaan. Niet dat hij al zijn haren kwijt was, maar echt goed kwam het nu ook weer niet. En de ontspannen snaren, tja, die zorgden er dan voor dat het (trachten) stemmen van de viool zodanig moeizaam ging, dat ik het arme instrument samen met mijn “goesting” om een instrument te leren spelen, opnieuw opborg. Voor ruim 20 jaar, deze keer.

It's a new day, it's a new dawn ...

In de loop van die 20 jaren bleven niet alleen “goesting” en “twijfel” elkaar regelmatig met argumenten bestoken, “goesting” richtte zich ook steeds meer op de zwoele tonen van de cello. En ondertussen was er ook het Internet bijgekomen, een bron van kennis, als je ze weet te vinden. 

In de zomer van 2015 begon “goesting” het steeds meer te halen en ging ik op Youtube op zoek naar informatie over het leren spelen van de cello. Daarbij stuitte ik op een tutorial van de Oostenrijkse cellist Hans Zentgraf en die man deed het leren spelen van dit instrument beduidend minder moeilijk lijken, dan dat ik me tot dan had voorgesteld. De “goesting” won het van de “twijfel”!

Ik ging op zoek naar een lokale luthier, bij voorkeur één waar ik een instrument kon huren om “eens uit te proberen” en midden oktober van datzelfde jaar haalde ik mijn eerste cello in huis. En ondervond ik dat Hans Zentfgraf de dingen toch wel iets (véél) te eenvoudig had voorgesteld. Maar hij heeft me “over de streep getrokken” en daarvoor ben ik hem nu nog steeds héél dankbaar.

Hoe zit het dan met leeftijd?

Meteen kreeg ik van sommige mensen om me heen de vraag of ik niet wat te oud was om nog een muziekinstrument te leren spelen. Bij sommigen was het trouwens niet zozeer een vraag, dan wel een opmerking! Zelfs op het alwetende -of in veel gevallen, eerder beterwetende- Internet, vond ik websites die argumenteerden dat je als kind aan een instrument moet beginnen, en dat het voor volwassenen moeilijk of zelfs onbegonnen werk was. Ik vond ook websites die het tegendeel stelden, trouwens. Natuurlijk maakt een wonderkind dat op zijn 3de al een instrument leert bespelen meer kans op een schitterende carrière als muzikant dan iemand die er pas op zijn 49ste aan begint, maar daarbij moet je je ook de vragen stellen wat de doelstellingen zijn van iemand die -ongeacht de leeftijd- deze stap zet. Hoeveel kinderen zijn er die -op aandringen van een ouder of een leerkracht- een instrument leren spelen, daar uiteindelijk ook zelfs goed in worden, om het dan naast zich neer te leggen omdat het “hun ding” niet is?

Als volwassene maak je doelbewust de keuze om er aan te beginnen. En natuurlijk ga je daarbij op problemen stuiten die je niet zou tegengekomen zijn als kind. Misschien gaat het leerproces wat langzamer of kan je, door andere verplichtingen en verantwoordelijkheden, niet genoeg tijd in je studies steken. Misschien werkt je lichaam ook wat meer tegen. Stroeve vingers, gestresseerde schouders, een pijnlijke rug … het zijn allemaal dingen waar je als late veertiger wat meer last kan van hebben dan als zesjarige. Maar moet dit de leidraad (lijd-draad) zijn in je beslissing? Ik vind alvast van niet.

Moet de mogelijkheid om een professioneel muzikant een rol spelen in je beslissing? Dat hangt van jezelf en je ambities af. Mijn ambitie was en is nog steeds om te genieten van het leerproces, om me wat kunnen “uit te leven” op mijn instrument, om me, ondanks de fysieke én mentale inspanning die het leren spelen van een instrument met zich meebrengt, te kunnen ontspannen.

Een lang verhaal om een antwoord te geven op die vraag “ben je niet te oud om een instrument te leren spelen”. Mijn antwoord daarop is: nee, je bent pas oud wanneer je stopt met nieuwe dingen te leren en te ontdekken.

En wat is het jouwe?

(Afbeelding: Wikihow)