Acis and Galatea in Brussel

Théâtre des Martyrs, Place des Martyrs 22, Brussel

3 juli 2022

Wanneer Händel‘s Acis and Galatea in Brussel wordt uitgevoerd, dan twijfel ik er geen seconde aan dat ik de voorstelling bij wil wonen! Het zit namelijk zo dat deze “kleine opera”, zoals de componist het zelf omschreef, al van de eerste keer dat ik hem thuis beluisterde, tot mijn favorieten behoort. Net zoals Händel zelf, trouwens, die er met dit werk meesterlijk in slaagt om de toeschouwers mee te slepen in een verhaal van liefde, afgunst, moord en verdriet. Beethoven had gelijk, wanneer hij zei dat je bij Händel moet zijn om te leren hoe je met eenvoudige middelen geweldige effecten kan bereiken, want dat is precies wat Händel met dit werk gedaan heeft. Acis and Galatea was oorspronkelijk immers bedoeld om in een kleine bezetting in de tuin van het landgoed Cannons, nabij Londen, uitgevoerd te worden. Geen grote koren, geen grote orkesten, maar een eenvoud die alleen maar bijdraagt aan de intimiteit die dit werk uitstraalt.

Een interessante ontdekking

Gelegen langs één van de drukste winkelstraten in de stad, is de Place des Martyrs een verborgen pareltje in het centrum van Brussel. Dagelijks lopen gehaaste shoppers in de Nieuwstraat achteloos voorbij aan de straat die naar het historische plein leidt. Je kan je daarbij afvragen hoeveel meer van deze verborgen plekjes, sommige, zoals dit, statig, andere gezellig en intiem, onze hoofdstad wel telt.

Het Théâtre des Martyrs is bijna even goed verborgen als het plein zelf. Enkel de grote banners tegen de ramen op de verdieping geven aan dat er zich achter de witte, klassieke gevel van het gebouw een evenementenruimte verbergt. Gelukkig is de informatie op de website van de organisatie ruim voldoende om de zaal vlot terug te vinden. De dag voor het concert kregen we een email met daarin wat praktische informatie, waaronder de melding dat het niet toegestaan was om binnen met de fiets of step rond te rijden. Dat was natuurlijk goed om weten!

Omdat zelfs op een zondag de drukte van het verkeer op de weg naar Brussel moeilijk in te schatten is, waren we ruim op tijd thuis vertrokken, en waren we ook ruim te vroeg. En dat kwam goed uit, want de opera werd om 14u door een inleiding voorafgegaan.

Deze inleiding was zowel in het Frans als in het Nederlands voorzien in de kleine en grote zalen op de 2de verdieping. In afwachting konden we in de bar op de 1ste verdieping nog effe wat drinken. De dame aan de receptie wees ons trouwens onmiddellijk de weg naar de lift, wat zeer handig is als je iemand bij hebt die op twee krukken loopt. Daar kunnen ze op andere locaties nog wel wat van leren!

Tijdens de inleiding werd het verhaal geschetst dat in Acis and Galatea gebracht wordt, met wat achtergrondinformatie over enkele van de randpersonnages. De spreker vertelde ons ook meer over Händel zelf, hoe hij, eens in Engeland, de Duitse, Italiaanse en Engelse stijlen en concepten samenbracht en daarbij zijn eigen stijl in deze opera neerzette.

Een 'kleine' opera

Tijdens de inleiding vernamen we ook dat de uitbeelding in een hedendaags jasje gestoken was. Geen herders, nimfen en éénogige cyclopen, maar een vriendenkring die samen door de Alpen trekt. Het maakte deze uitvoering niet zo spectaculair als je van een doorsnee opera zou verwachten -de meeste opera’s waren immers als spektakel bedoeld- maar misschien ligt dit ook wel in lijn met de bedoeling van Händel zelf. De allereerste uitvoering van deze opera zal wellicht wel ietwat spectaculairder geweest zijn dan deze, maar we kunnen ons voorstellen dat het in de tuinen van het landgoed van Cannons niet meteen de bedoeling was om grote scènes in te richten, met machines en takels die de decorstukken in beweging moesten brengen. Nee, ook in Händels geest, was dit een opera zonder al te veel visuele franje, waardoor de muziek veel meer tot haar recht komt.

En die muziek, die kwam tijdens de voorstelling in Brussel zeker tot haar recht. Terwijl de zangers en zangeressen op de voorgrond stonden, zat het orkest -het Mechelse ensemble Le Pavillon de Musique– ietwat meer op de achtergond, achter een dun transparant gordijn. Dat wil echter niet zeggen dat de rol van de instrumenten tot de achtergrond beperkt was. Integendeel, zelfs. In de opera’s en latere oratoria van Händel spelen de instrumenten een cruciale rol en gaan ze verder dan “alleen maar” de ondersteuning van de zang.

De ganse uitvoering was van de eerste tot de laatste noot schitterend, met heel wat kippenvel momenten als gevolg. Omdat ik dit werk als één van mijn topfavorieten beschouw was ik in de aanloop van het concert zowel nieuwsgierig, maar toch ook wel wat ongerust dat mijn verwachtingen te hoog zouden liggen. Gelukkig was dat niet het geval. Meer nog, mijn verwachtingen werden zelfs ruim overtroffen. De zangers en zangeressen, zowel de hoofdrolspelers als de figuranten, gaven net als het orkest het beste van zichzelf. Van het verliefde “Happy, happy we”, naar het droevige “Must I my Acis still bemoan” wisten ze de sfeer te zetten en het publiek te beroeren.

De uitvoering van Acis and Galatea in Brussel was een schitterende prestatie! Het is dan ook niet verbazingwekkend dat de zangers, zangeressen, het orkest en de dirigent na de afloop een meer dan welverdiend, daverend en langdurig applaus in ontvangst namen.